Een authentieke leider zijn, dat lijken we allemaal te willen. Maar wat is het? Volgens Maarten Spekschate van Berenschot is het ‘….een vorm van leiderschap waarin een leider zich zeer goed bewust is van de eigen waarden en morele perspectieven, de eigen kennis en vaardigheden, de omgeving waar hij of zij onderdeel van uitmaakt en in functioneert, en van het eigen denken en handelen hierbinnen.’ *
Authentiek leiderschap begint bij goed zelfmanagement. En aan de voet van goed zelfmanagement staat zelfkennis. Zelfkennis verkrijg je door reflectie. Dus in een notendop:
Authentiek leiderschap -> goed zelfmanagement -> zelfkennis -> reflectie.
Maar wat heeft mindfulness er nu mee te maken? De definitie van Jon Kabat-Zinn** over Mindfulness die wij onze deelnemers leren, is: aandacht geven met drie specifieke karakteristieken: gerichte aandacht, aan het moment van nu, zonder te oordelen.
Als je kijkt naar de cyclus van reflectie die beschreven wordt door Korthals*** komen de vier verschillende fases sterk overeen met de karakteristieken van mindfulness. Reflectie en ik ga voor het gemak uit van goede reflectie, bestaat uit de volgende onderdelen:
– 1. Kijken naar jezelf en naar je eigen handelen. Even stil staan bij wat je eigenlijk doet en waarom je dat doet. Dit betekent gerichte aandacht op jezelf en jouw intenties (mindfulness-karakteristiek 1 – reflectiefase 2 ). Een voorbeeld: Ik word boos als mijn collega mijn voorstel wil nalezen voordat het naar de klant gaat. Dat heeft als gevolg dat ik pas na het versturen, mijn collega op de hoogte stel van het voorstel. Door bewust stil bij te staan bij dat ik dat doe, kom ik er achter dat dit het gevolg is van de boosheid die ik voel.
– 2. Reflecteren gebeurt achteraf maar heeft wel als voorwaarde dat er concreet wordt ‘ervaren’ en daar is bewustwording van het moment van nu voor nodig (mindfulness-karakteristiek 2 – reflectiefase 1). In het voorbeeld: ik ben me er van bewust dat ik boos word. Ik voel het zelfs in mijn lichaam.
– 3. Analyseren van jouw eigen gedrag. Niet om jezelf voor de kop te slaan of om jezelf af te straffen, maar weten waarom je iets doet. Objectief, vanuit verschillende percepties bekijken. Met andere woorden: zonder oordeel. (mindfulness-karakteristiek 3 – reflectiefase 3). Nog even gebaseerd op ons voorbeeld: Ik word me ervan bewust dat ik boos word omdat ik onzeker ben over het voorstel. Ik ga daarom het oordeel van mijn collega uit de weg. De boosheid heeft dus niets met mijn collega te maken maar met mijn eigen oordeel over mijn werk. Uiteindelijk sta ik onze samenwerking in de weg en mijn eigen succes om tot een beter voorstel te komen.
Het bovenstaande voorbeeld komt heel vaak voor. Onze onbewuste oordelen staan ons zelfmanagement en daarmee ons authentiek leiderschap in de weg. Het bewust worden hiervan geeft mogelijkheden voor groei.
Mindfulness heeft daarnaast ook nog eens allerlei bewezen voordelen die bijdragen aan goed leiderschap en goede performance zoals het verlagen van je stress hormoon, het reguleren van gedachten en het omgaan met negatieve gevoelens.
Wie zichzelf goed wil leren kennen, doet er goed aan om tijd in te bouwen voor reflectie. En wie ook nog een goede leider wil zijn èn helemaal van deze tijd doet dat op een ‘mindfulness’ manier.
De eerste stappen naar authentiek leiderschap vanuit goed zelfmanagement is een groter begrip van jezelf. Durf jij het aan?
* http://hetnieuwewerkenblog.nl/leiderschap-hnw-vraagt-om-authenticiteit/
**Jon Kabat-Zinn is de grondlegger van mindfulness.
***De vier fasen van Korthals zijn hier samengevoegd in drie punten. De vier fasen zijn: Fase 1 – handelen, Fase 2 – terugblikken, Fase 3 – bewust worden van essentiële aspecten, Fase 4 – formuleren handelingsalternatieven.
foto: http://www.pinterest.com/pin/369224869422914556/