12 mannen in een kamer. Een grote iets wat dikkere man schreeuwt tegen een lange man in een wit pak. De overige 10 houden de eerstgenoemde tegen want hij wil niets liever dan de lange man slaan. De spanning is om te snijden, ik voel hem oplopen. Ze luisteren niet naar elkaar. Ze zijn vooral bezig met gelijk te krijgen. En ik kijk toe vanaf de bank. Het is net een teamoverleg: de film ‘12 angry men’ is een feest der herkenning.

Mijn vroegere baas zei het wel eens tegen mij: “gelijk hebben is niet hetzelfde als gelijk krijgen”. Daar had hij gelijk in. Je kan met alle bewijs van de wereld komen, je hoeft nog geen gelijk te krijgen. Iemand meekrijgen in je verhaal heeft alles te maken met verbinding met de ander en daarvoor moet je luisteren. Echt luisteren.

Zie je wel: ik heb gelijk

Deze film, die me werd aangeraden door een filmfanaat, geeft fantastisch weer wat er zo vaak gebeurt in een gesprek: we hebben onze gedachten en aannames over iets al gevormd en we zoeken bevestiging van dat verhaal. Dat is de werking van de zogenaamde ‘confirmation bias’: de neiging om waarde te hechten aan informatie die onze hypothese bevestigt en om ook juist aan die informatie aandacht te geven. En dat is gevaarlijk, want daardoor kunnen we – zoals in deze film – dodelijk verkeerde conclusies trekken.

Herken je dit fenomeen? Ik bij mijzelf wel en zeker in tijden van grote onzekerheid zoals bij een pandemie. Of je nu vindt dat het virus onzin is of dat alles wat de regering doet, goed is: we zijn (onbewust) op zoek naar bevestiging van dat we geloven en daardoor staan we niet meer open voor andere denkbeelden.

Het brein kan niet zoveel hebben

Het is ook niet zo gek dat we dit doen: ons brein wil efficiënt werken, het is nogal lui. Nieuwe informatie verwerken kost veel energie en dat kunnen we maar beperkt. En tja, het brein is lui, dus automatisch vallen we in het patroon van confirmation bias.

En wat kan ik er mee?

Wat kan je doen om hier mee om te gaan? Het is waarschijnlijk niet zo dat je deze bias helemaal kan voorkomen. Maar wat je wel kan doen, zijn drie dingen:

1 – Je er bewust van zijn. Bewust zijn dat jij / wij mensen dit automatisch doen. Als je je bewust bent van dit automatisme bij het lezen van het nieuws, in gesprekken of zelfs al ver van tevoren als je je nieuwsbronnen en gesprekspartners uitzoekt, ben je al een heel eind.

2 – Je vooroordelen zien in het lezen van het nieuws of volgen van het gesprek, maar er niet zoveel mee doen. Je kunt juist bij nieuwe nieuwsbronnen of gesprekspartners je nieuwsgierigheid aan zetten: Wat zegt hij of zij eigenlijk? Wat is er interessant aan? Zou er iets van waar van kunnen zijn? Welke feiten hoor ik?

3 – Laat een 3-minuten adempauze je helpen. Je krijgt hierdoor meer inzicht in hoe op dat moment je houding en stemming is. Je kunt hier mijn gratis opname van de 3-minuten adempauze luisteren.

Er helemaal van afkomen zal niet lukken, maar je krijgt wel een ruimere blik, meer informatie en meer verbinding. En de film? Die zou ik zeker een keer kijken – het is de moeite waard!

Meer weten?

Is je interesse gewekt? Kijk dan ook eens naar de training “Relaxt meer Impact”.

Daar leer je een houding te ontwikkelen die een kalme geest ondersteunt en je bewust maakt waar je invloed kunt uitoefenen op jezelf en op anderen zodat je effectiever bent. Lees ook de ervaringen van mensen die je voor gingen op deze pagina.

Er komen binnenkort weer nieuwe data beschikbaar, dus geef alvast je interesse daar aan. Kun je niet wachten? Download alvast mijn gratis e-book. 

Delen: