Mindfulness en Leiderschap: Soft, zweverig en een hype?

Bij mindfulness leer je waar te nemen welke emoties je hebt en hoe ze je beïnvloeden. Door deze kijk alleen al, beïnvloeden deze emoties jou minder. Bijvoorbeeld als jij geïrriteerd bent, maak je andere beslissingen, dan als je in een opperbeste stemming bent. Omgekeerd: als jij euforisch bent, heeft dit ook invloed op je beslissingen.

Zo ook als jij een beslissing neemt, die achteraf niet juist blijkt te zijn. Je zou er op moeten terug komen, maar het erop terugkomen is vaak pijnlijk, vol schaamte en iets wat we liever niet doen. Een onderzoek van de business school INSEAD laat zien dat juist emoties een groot onderdeel te zijn van de sunk costs (te voorkomen geldverspilling) in een bedrijf. (Het onderzoek is hier te vinden).

Als we met mindfulness waarnemen wat onze emoties zijn, zien we dat we de neiging hebben door redenen als schaamte, gekwetst ego en pijn een verkeerde beslissing maar  blijven doorzetten. Het vraagt juist om kennis van onze emoties en persoonlijk leiderschap om hier een goede beslissing te maken, keer op keer. Ook als we eerder een verkeerde keuze hebben gemaakt, is er elke keer weer de mogelijkheid om opnieuw een goede keuze te maken.

Al jaren duidt de maatschappij zaken die ze niet begrijpt als zweverig aan. Ooit gooiden we daar zelfs vrouwen voor op de brandstapel en verketterden we ze als heksen omdat we niet begrepen wat medicijnen waren. Nog steeds is die tendens er: als we het niet kunnen begrijpen, noemen we het maar zweverig. Niemand wil zweverig gevonden worden en zo help je vanzelf iets om zeep wat wellicht bruikbaar en waard is om te onderzoeken. Er zijn echter in het geval van mindfulness (en ook toentertijd in de hekserij) tegengeluiden die mindfulness onderzoeken mèt een sceptische blik.

Mindfulness heeft effect op de processen in ons hoofd, dat weten we inmiddels door hersenonderzoek. Maar wat het precies doet, is nog niet altijd even goed te omschrijven. En de hersenen zijn voor ons nog vaak een grote black box waarin van alles gebeurt. Bijna 30 jaar geleden schreef Dr. Jelle Jolles  – Nederlands eerste gewoon hoogleraar in de Biologische- en Neuropsychologie – al dat er een taboe heerst op brein, hersenen, geest en ziel omdat we het niet begrijpen en de angst heerst dat kennis over het functioneren van de hersenen meteen zou leiden tot een vorm van causale beïnvloeding. (van Bree – Observant, 11 september 1986). Met andere woorden: als we weten hoe het brein werkt, dan kunnen anderen onze gedachten lezen.

Je zou het bijna struisvogel-gedrag kunnen noemen, als men mindfulness afdoet als zweverig. Gezien de feiten die we nu kennen vanuit de financiële wereld, de zaak rondom de Fyra en het ICT-debacle van de overheid kan er voorzichtig gesteld worden dat struisvogel-gedrag niet werkt.

Niet alles wat niet te verklaren is, is zweverig. En niet alles wat we niet begrijpen, hoeft niet onderzocht te worden.

Zo dacht een groot aantal bedrijven ook over computers en later over het internet. Er zijn genoeg voorbeelden aan te halen van bedrijven die de ICT-ontwikkeling als een hype zagen en daardoor later tegen een fikse achterstand moesten opboksen of zelf failliet gingen. Bedrijven als de videotheken en boekhandels, maar ook conglomeraten als de wenskaartenindustrie en de verzekeringswereld. Het niet onderzoeken van een hype is net zoiets als de blauwe envelop van de belastingdienst stelselmatig negeren: op een gegeven moment moet je toch echt die belasting gaan betalen en komen de kosten van de deurwaarder er zelfs bij.

Mindfulness bestaat al jaren, zelfs eeuwen, tot groot genoegen van diegene die het beoefenen: Richard Branson, wijlen Steve Jobs, Deepak Chopra, Oprah Winfrey, Arianna Huffington (eigenaresse van de veel gelezen Huffington Post), David Laws (Britse Liberaal Democraat, lid van het Parlement) en zelfs het World Economic Forum in Davos (een forum met belangrijke leiders wereldwijd) besteedt er tijd aan.

Het is zeker te begrijpen dat men nog niet goed weet wat we met mindfulness kunnen bereiken en hoe het in te zetten is. Maar het afdoen als ‘niet te gebruiken, zweverig en een hype’ zou een bedrijf en een leider wel eens duur kunnen komen te staan.

Wilt u meer weten over mindfulness op het werk, mindful leiderschap en persoonlijk leiderschap? Neem dan vrijblijvend contact op met Ki² – expert in persoonlijk leiderschap en mindful leiderschap.

Wilt u liever eerst ervaringen van anderen lezen? Klikt u hier.